Rola i możliwości IBMER - Zakładu W Tyliczu  w integracji działań dla postępu technologicznego w środowisku rolniczym makroregionu południowo-wschodniego. 

Tematyka realizowana przez Zakład od 1990 r. obejmuje następujące bloki zagadnień:

1. Doradztwo z zakresu techniki rolniczej na terenach górzystych 

W tym mieści się bardzo popularne wśród rolników poradnictwo indywidualne oraz szkolenia dla zorganizowanych grup w oparciu o nowoczesne środki audiowizualne. Pracownicy Zakładu publikują artykuły w prasie dostępnej dla rolników (m. innymi w Informatorach ODR-ów).

Inną formą doradztwa są pokazy nowoczesnych maszyn i urządzeń, szczególnie przydatnych w naszym regionie, a także demonstrowanie obiektów doświadczalnych oraz przekazywanie rezultatów prac badawczych rolnikom, doradcom ODR oraz służbom gminnym i innym zainteresowanym. Zakład organizuje i uczestniczy w konferencjach, sympozjach i seminariach, na których prezentuje swoje osiągnięcia posługując się m. innymi przygotowywanymi na te cele filmami video, materiałami szkoleniowymi i ulotkami. Bierze również, w miarę możliwości, udział w lokalnych i ogólnokrajowych wystawach i targach (np. Targi Rolno-Przemysłowe POLAGRA). Regułą, którą chcemy rozwijać jest lokalizowanie projektów badawczych i wdrożeniowych w wybranych gospodarstwach rolnych. Gospodarstwa te, które coraz częściej są sponsorowane przez władze lokalne (dofinansowanie części nakładów), są wzorcem do dalszego rozpowszechniania zastosowanych w nich nowoczesnych rozwiązań, zgodnie z zasadą, że dobry przykład znajduje naśladowców . Dlatego też konieczne jest zintegrowanie działań lokalnych Ośrodków Doradztwa i IBMER-u dla intensyfikacji zadań wdrożeniowych w gospodarstwach rolnych

powrót

2. Energooszczędne technologie w produkcji roślinnej. 

Drugim blokiem tematycznym są energooszczędne technologie w produkcji roślinnej uwzględniające zaostrzone wymogi ochrony środowiska przyrodniczego, jak również, lub przede wszystkim - tzw. komfort i bezpieczeństwo pracy w terenach górzystych. Zakład ma długoletnie doświadczenie w pracach badawczo- rozwojowych zestawów maszynowych do pracy w górach. Są gotowe technologie oparte o zestawy maszynowe łączone w agregaty ze źródłem energetyczno -pociągowym ciągnikowym (ciągnik górski) do pochylenia 18÷19⁰ i tzw. samobieżnym nośnikiem górskim (na warunki ekstremalne) na stromiznach do 25⁰

Prowadzone są prace konstrukcyjne zmierzające do rozwoju podstawowych maszyn i urządzeń do czołowego agregatowania z w/w środkami energetyczno-pociągowymi. 

powrót

3. Racjonalne i energooszczędne metody i rozwiązania technologiczne z zakresu ochrony środowiska. 

Zakład udoskonala i wdraża racjonalne i energooszczędne metody oraz rozwiązania technologiczne z zakresu ochrony środowiska wodno-glebowego przed negatywnym wpływem działalności rolniczej w pojedynczych lub grupach gospodarstw rolnych. Jednym bowiem z najistotniejszych problemów do rozwiązania, przynajmniej w części środowiska rolniczego na południu kraju jest częściowa transformacja gospodarstw na działalność agro- eko- turystyczną. Podstawowym warunkiem dalszego powodzenia tego przedsięwzięcia jest skuteczna sanitacja i estetyzacja wsi, które chcą wystąpić z ofertą turystyczno-wypoczynkową w oparciu o własną bazę mieszkalną i żywieniową. Stan sanitarny wielu wsi, które pretendują do tej roli jest katastrofalny.

Zakład jest szczególnie zainteresowany rozwiązaniem problemów gospodarki ściekowej i odpadowej bezpośrednio u źródeł emisji zanieczyszczeń, tzn. w zagrodach rolniczych. 

W warunkach, gdy nie ma żadnych realnych szans na budowę i podłączenie ich do kanalizacji zbiorowej, a ośrodki zrzutu ścieków bytowo-gospodarczych i odzwierzęcych do gruntu lub cieków wodnych będą nadal istniały, trzeba jak najszybciej szukać niekonwencjonalnych sposobów utylizacji indywidualnej. W ramach tej tematyki dążymy do wdrożenia idei zamknięcia obiegu materii zawartej w zanieczyszczeniach w obrębie pojedynczej jednostki osadniczej emitującej te zanieczyszczenia w gospodarstwie rolnym. Zakład obecnie bada i wdraża szereg rozwiązań technicznych małych zagrodowych instalacji do oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych dla pojedynczych gospodarstw i grup kilku gospodarstw w wiejskiej zabudowie rozproszonej. Badamy urządzenia technologiczne tych instalacji przeznaczone do pełnej utylizacji ścieków z odpowiednio wyposażonych trzykomorowych przepływowych osadników gnilnych, zwanych popularnie szambami. Są to urządzenia pracujące na zasadzie biologicznego złoża zraszanego lub spłukiwanego, złoża biologicznego zatapianego z napowietrzaniem  i wreszcie złoża glebowo roślinnego, na którym nasadzone rośliny wodnolubne, przede wszystkim wierzba, są istotnym czynnikiem w procesach uzdatniania i unieszkodliwiania ścieków. Szczególne nadzieje wiążemy z wdrażaniem tych ostatnich instalacji, to znaczy tzw. oczyszczalni gruntowo-roślinnych przy założeniu użycia do ich budowy lokalnych materiałów oraz - co najważniejsze - wykorzystania do prac istniejącego w gospodarstwie potencjału ludzkiego.

Jak wyżej wspomniano, prowadzimy również badania urządzeń oczyszczających o bardziej złożonej budowie, m. innymi urządzeń z zastosowaniem automatyki sterowania procesami oczyszczania przy minimalizacji czynności obsługowych. Są to rozwiązania m. innymi dla grup gospodarstw lub budynków użyteczności publicznej, oczywiście wszędzie tam - co należy szczególnie podkreślić - gdzie nie ma żadnych realnych szans na budowę kanalizacji zbiorowej. 

Zainteresowania IBMER w tej tematyce sięgają również nowatorskich rozwiązań związanych z kanalizacją ciśnieniową, a także uzdatnianiem wody ze studni głębinowych. Gotowe propozycje konstrukcyjno-wdrożeniowe, będące rezultatem prac badawczo-rozwojowych Instytutu są szczególnie przydatne w rejonach o urozmaiconej rzeźbie terenowej. Sieć kanalizacji ciśnieniowej, pozwala obniżyć koszty inwestycyjne o co najmniej 50% w stosunku do tradycyjnej kanalizacji grawitacyjnej. Unika się tu głębokich wykopów przeważnie w skalistym podglebiu ,a w przypadku istniejącej już bardzo gęstej zabudowy ( np. na Podhalu ) nieuniknione zniszczenia wynikające z procesu budowy kanalizacji będą mniejsze.

Pomimo że tereny górzyste są naturalnym żródliskiem wody pitnej, jakość tej wody w studniach gospodarskich jest z reguły zła. Propozycje IBMER tanich i skutecznych metod podawania i uzdatniania wody ze studni głębinowych lub wód powierzchniowych poprzez filtrację w specjalnych filtrach otwartych mogą być z powodzeniem zastosowane w gminach i wsiach górskich.

IBMER sprawdził już w praktyce możliwości budowy urządzeń do składowania nawozów gospodarskich systemem "gospodarczym" pod nadzorem ,z użyciem rozbieralnych, przenośnych form do wykonywania zbiorników, zaprojektowanych specjalnie do tego celu. Wszelkie inicjatywy władz gminnych zmierzające w kierunku rozwiązania problemów związanych z utylizacją nawozów organicznych ,mogą być zawsze wsparte projektami techniczno-wdrożeniowymi IBMER.

powrót